Glokom, optik sinir dediğimiz göz sinirine zarar veren nöropatilerin genel adıdır. Halk arasında ”göz tansiyonu” olarak bilinir. Glokom hastalığında genellikle göz tansiyonu yüksektir. Göz tansiyonu yüksek olmayıp optik sinirin hasar gördüğü normal tansiyonlu glokom da görülebilmektedir.
GLOKOM KALICI GÖRME KAYBI YAPAR MI?
Glokomla birlikte ortaya çıkan optik sinir tabakası tahribatı maalesef geri dönüşümsüzdür. Bundan dolayıdır ki erken teşhis ve tedavi glokom takibinde çok önemlidir.
GLOKOM TEŞHİSİ NASIL KONUR?
Göz tansiyonu, göz muayenesi esnasında tonometre denen aletle ölçülmektedir. Eğer göz tansiyonu yüksek çıkarsa diğer bulgularla birlikte glokom araştılılmalıdır. Yani eğer göz tansiyonu yüksek veya göz tansiyonu yüksek olmasa da optik sinirde çukurlaşma varsa optik sinir analizi OCT, görme alanı, kornea kalınlık ölçümü (pakimetri) gibi tetkikler yapılmalıdır.
Glokom varlığında, göz tansiyonu çok yükselmediyse şikayete neden olmayabilir. Göz tansiyonu çok yükselirse gözün saydam tabakası olan kornea bulanıklaşacağından ağrı ile birlikte görmede bulanıklaşma olabili. Ama bu durum oldukça nadir oluşur. Ama eğer göz tansiyonu hafif bir yükselme yaparsa ve sinir tabakası hasar görmeye başlarsa, etraf görme azalmasını hasta farkedemez. Ancak merkezi görme azalırsa hasta fakeder ki bu durumda zaten görme alanı anahtar deliğinden bakar gibi çok daralmış olur. Dolayısıyla glokom tedavisinde erken teşhis çok önemlidir.
GLOKOM NASIL OLUŞUR?
Glokomda göz içi sıvı dinamiğinde oluşan bozukluklar nedeniyle göz içi basıncında yükselmeler olur. Bazen kortizon gibi ilaçlara bağlı olarak göz tansiyonu yükselebilir. Bazen ise yapısal olarak göz içindeki sıvının gözü terk ettiği kanalcıklardaki daralmadan dolayı göz tansiyonu yükselebilir. Gözün dışına çıkamayan sıvı, göz içi basıncın artmasına neden olur. Artan göz içi basıncı görme sinirinde ve görme alanında tahribata neden olur.
GÖZÜN İÇİNDEKİ BASINÇ NORMAL OLSA DA GLOKOM OLUR MU?
Normal basınçlı glokom türünde göz içi basıncı normal olmasına rağmen gözün optik sinirinde hasar oluşur. Optik sinirdeki beslenme bozukluğu görme alanında hasar oluşturarak görme alanı tahribatı yapar.
GLOKOM İÇİN RİSKli BİREYLER KİMLERDİR?
Ailedeki bir bireyde glokom olması
İleri yaş
Kan basıncı çok düşük kişiler
Diyabet (Şeker Hastalığı) varlığı
Miyopi göz bozukluğu olan kişiler
Uzun süre kortizon kullananlar
Sigara içenler
Migren hastaları, glokom gelişimi için daha yüksek risk taşırlar.
Yukarda yazılan risk faktörlerini bulunduran hastalar glokom teşhsi için rutin göz muayenelerini yaptırmalılar.
Özellikle aile bireylerinin birinde göz tansiyonu olan ve 40 yaşın üzerindeki kişiler yılda en az bir kez göz muayenesi olmalıdırlar.
GLOKOM NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Glokom tedavisi için göz damlaları genellikle yeterli gelmektedir. Bazı durumlarda lazer iridotomi veya lazer trabeküloplasti gibi tedaviler gerekebilmektedir. Damla tedavisi sinir tabakasının tahribatını engelleyecek ölçüde göz içi basıncı düşüşü sağlayamazsa veya hasta damlaları damlatmıyorsa glokom ameliyatı gerekebilir.
Dar açılı glokom dediğimiz göz tansiyonu krizinde tedavi acildir. Bu hastalara yüksek konsantrasyonlu sıvılar damardan veya ağızdan bir an önce uygulanır.
Göz tansiyonunu düşürmek için veya göziçi basıncı düştükten sonra da iris dokusuna tekrar glokom krizi oluşmasını engellemek için Yag Lazer ile bir veya birkaç açıklık oluşturulmalıdır.
GLOKOM İYİLEŞİR Mİ?
Glokom tedavisi hasta yaşadıkça sürer. Göz damlası göz doktoru tarafından kesilmedikçe mutlaka kullanılmalıdır. Damlalar değiştirilebilir veya ikinci bir damla eklenebilir. Glokom tedavisinde amaç yüksek olan göz tansiyonunu düşürüp optik sinir tahribatını englleyerek görme alanını ve görmeyi korumaktır.
GLOKOM HASTASI NE YAPMALI?
Periyodik göz muayenelerine mutlaka gitmeli ve tetkikleri zamanında yaptırmalıdır. Damlalarını belli saatlerde uygulamalıdır. Damlalar kızarıklık, batma, görmede bulanıklık gibi yan etkiler yaptığında göz doktorunu bilgilendirmelidir.